जीवचरित्रां आनी आत्मचरित्रां म्हळ्यार खंचेय भाषेचे साहित्यांतु आसूका जालेले सुप्रधान दोनि साहित्यप्रकार. साहित्याची श्रेणी वाडोवंचांतु आनी वाचकांक प्रचोदन दिवंचे कार्यांतु जीवचरित्रांक आनी आत्मचरित्रांक होड स्थान आनी वांटो आसा. जीविताचे वेगवेगळे मंडलांतु होड होड संभावना दिलेले महान व्यक्तींचे विशीं मुकावेले तरुण परंपरेक स्फूर्ती दिवंचे तराची माहिती दिवप बहु आवश्यक आसता. तशीच महान मनिषांनी आपआपणालें संभवबहुल जीवित, संघर्षांक हारवोवनु जोडलेले विजय, इत्यादींचे विशीं स्वयं बरोवंचें म्हळ्यार साहित्याचें आवश्य मात्र न्हय, समाजाचेंय आवश्य !
कोंकणी साहित्याक केरळांतु थाकूनूय असले ग्रंथ आनी रचना मेळ्ळ्या. हांतूं स्वल्प ग्रंथ मूल रूपान आसा जाल्यार आनीक स्वल्प ग्रंथ भाषांतराचे रूपान आसा. एकि विशेषता कितें म्हळ्यार हांतूले मस्त ग्रंथ पद्यरूपान आसा म्हळ्ळेलें कार्य ! असले सर्व पुस्तकां विशीं आद्यकाल धरून क्रमान विवरण दितां.
1992 वर्षा एर्णाकुळमांतु एकि देशीय परिचर्चा जालेली. परिचर्चेचो विषय आशिल्लो ‘केरळांतुलें कोंकणी साहित्य’. ते परिचर्चेंतु वाचलेले प्रबंद एकडे करून 1993 वर्षा एक पुस्तकय उजावाडा आयलें. ते पुस्तकांतु हे आतांचे विषया विशीं स्वल्प परामर्श आसा. ताजे उपरांतें हे विषया विशीं परामर्श आयलेलें आनीक एक पुस्तक आसा केन्द्रीय साहित्य अकादमीन 2000 वर्षा उजवाडायलेलें A History of Konkani Literature.
तांतूं दोनींतूय हे विषयाक धरून प्रथमच परामर्श केलेलें पुस्तक आसा 1976 वर्षा प्रकाशित जालेलें ‘तुळसीदास’. दिवंगत प्रोफसर आर. के. राव आनी श्री. के. अनन्त भट हान्नी मेळनु बरयलेले ते पुस्तकांतु संतकवि तुळसीदासालें जीवचरित्र आसा. केवल एकु साधारण मनीषु कशी मागीर संत आनी कवि जालो म्हूण तांतूं मनोहर रूपान विवरण केल्यां.
उपरांतें 1983 वर्षा प्रकाशित जालेले ‘श्रद्धांजली’ नांवांचे पुस्तकांतु ‘मंजेश्वर गोविन्द पै’ हांचें जीवचरित्र आनी अनुस्मरण आसा. तें एक संकलित पुस्तक आनी लेखक वेगवेगळे.
मागीर 1984 वर्षा कोचीचे श्री. पुरुषोत्तम मल्या हाणीं ते महाकवीलें जीवचरित्र सगळेंच पद्यरूपान उजवाडायलें – ‘गोविन्द पै शतकम्’. तें एक शतश्लोकी काव्य. ताजे उपरांतें श्री पुरुषोत्तम मल्या हाणीं जीवचरित्रांचीं मस्त शतकां रचीलीं.
1987 वर्षा श्री. शरतचंद्र शेणैन संत मीराबाईचें जीवचरित्र उजवाडायलें. मीरा भजनांचे कोंकणी रूपान्तर लागेन आशिल्ले, ‘मीरा – जीवन आनी कवन’ म्हळ्ळेले ते पुस्तकाक मागीर कोचीचे देवकी कृष्ण ट्रस्टाचो भाषांतर पुरस्कार मेळ्ळो.
1994 वर्षा श्री. पुरुषोत्तम मल्या हाणीं रचलेले ‘सरस्वती बाय शतकम्’ म्हळ्ळेले शतश्लोकी काव्यांतु तांगेले दिवंगत आवसूलेंच जीवचरित्र आसा. केरळाची प्रथम अध्यापिका म्हूण ते महतीलें aÉÑणगान केल्यां. उपरांतेचीं मल्या हांगेलीं शतककाव्यां अशीं –
डो. सुनीतिकुमार चाटरजी शतकम् – हे प्रशस्त बंगाळी साहित्यकार. हान्नी केन्द्रीय साहित्य अकादेमीचे अध्यक्ष आसताना कोंकणी भाषेक अकादेमीचो अंगीकार मेळ्ळोलो.
डो. टी. एम्. ए. पै शतकम् – हे डोक्टर, बैंकर आनी शिक्श्ण तज्ञ. हांकां आधुनिक मणिपालाचे निर्माते म्हूण सांगता.
हरिरंग भट शतकम् – हे कोचीचे. दशग्रंथी म्हूण पदवी जोडलेले पंडित. श्री. पुरुषोत्तम मल्या हांचो बापूस.
डो. वेंकटेश्वर मल्या शतकम् – हे अनेक विषयांचे पंडित. श्री. पुरुषोत्तम मल्या हांचो म्हालगडो भावु.
अम्मेंबाळ सुबराव पै शतकम् – हे मंगळूरचे. कनरा बैंक, कनरा स्कूळ इत्यादी मस्त जनसेवन संस्थेचे आदरणीय संस्थापक.
जस्टीस कृष्ण अय्यर शतकम् – हे केरळचे एक आदरणीय व्यक्ति. निवृत्त सुप्रीं कोर्ट न्यायमूर्ती. श्री. पुरुषोत्तम मल्या तांकां आपण्याले मार्गदर्शी म्हूण मानता.
एम्. शेषगिरि प्रभु शतकम् – हे कालिकटचे. आदरणीय अध्यापक, समाजसेवक, बहुभाषा विद्वान, भाषाशास्त्री आनी व्याकरणकार.
अनंतशर्मा शास्त्री शतकम् – हे कोचीचे. होड संस्कृत पंडित. श्री. पुरुषोत्तम मल्या हांचो म्हालगडो भावु.
कल्शंक कमलाक्ष पै शतकम् – हे उडुपीचे. सिंडिकेट बैंकाचे चेयरमन आशिल्ले.
मागीर 1994 वर्षा श्रीमती सूर्या अशोक (पळ्ळुरुत्ती) हान्नी उजवाडायलेले ‘अमृतवाणी’ म्हळ्ळेले विशिष्ट पुस्तकांतु णव संतकवींचीं लघु जीवचरित्रां आसा – (1) पंडरपुराचो नामदेव (2) आपे गांवांचो ज्ञानदेव (3) काशीचो कबीर (4) सिरि गांवांचो सूरदास (5) पैठण गांवांचो एकनाथ (6) बांदाचो तुळसीदास (7) लाहोराचो रहीम (8) देहू गांवांचो तुकाराम, आनी (9) केरळचो पूतानम् नंपूतिरी. हे सगळेय तांचे तांचे भाषेक, साहित्याक आनी समाजाक अमूल्य संभावना दिलेले महामनीष, संत मनीष.
अनंतर एक विशिष्ट जीवचरित्र भाषांतराचे वाटेन कोंकणींतु पावलें – ‘महाकवि मंजेश्वर गोविन्द पै’ म्हळ्ळेलें संपूर्ण जीवचरित्र. 1983 वर्षा कन्नड भाषेन श्री. कय्यारा किंजण्णा रय हाणीं रचिल्लें हें विशिष्ट जीवचरित्र प्रोफसर एल्. सुनीता बाय हान्नी कोंकणींत हाडलें. तांकां केन्द्रीय साहित्य अकादेमीचो परिभाषा पुरस्कार मेळयलेलें पुस्तक हें.
केन्द्रीय साहित्य अकादेमी भारतांतुले महान साहित्यकारांचीं जीवचरित्रां कालाकालाक उजवाडायता. तांगेले ते पुस्तक मालेचे नांव आसा ‘भारतीय साहित्य शिल्पी’ म्हूण. अशी प्रकाशित जालेलीं स्वल्प जीवचरित्रां केरळांतुले कोंकणी लेखकांनी कोंकणींतु हाडल्यां. ‘वळ्ळतोळ नारायण मेनोन’ (हे मलयाळम महाकवि) हांचें जीवचरित्र प्रोफसर आर. के. राव हान्नी कोंकणींतु हाडल्यां. प्रोफसर एन्. एन्. आनन्दन हान्नी दोनी जीवचरित्रां कोंकणींतु हाडलीं – ‘राहुल सांकृत्यायन’ (हिन्दी लेखक) आनी ‘डो. सुनीतिकुमार चाटरजी’ (बंगाळी लेखक)
अशी मलयाळम भाषेंतुल्यान भाषांतराचे वाटेन कोंकणींतु पावलेले जीवचरित्रांतु आनी एक विशिष्ट पुस्तक आसा ‘ब्रह्मर्षी श्रीनारायण गुरु’. हें भाषांतर केल्यां कोचीचे श्री. आर. एस्. भास्कर हान्नी.
कोंकणींतु भाषांतराचे वाटेन जीवचरित्रां आयलीं जाल्यार परतून कोंकणींतुलें जीवचरित्र मलयाळम भाषेंतु पावलेलेंय आसा. तसलें एक जीवचरित्र आसा ‘शेणै गोंयबाब’ हांचें. आधुनिक कोंकणी साहित्याचे पितामह म्हूण आमी वळखून घेवंचे ‘शेणै गोंयबाब’ हांचें जीवचरित्र मलयाळी लोकां मुखार पावयलेलें दिवंगत श्री. पी. जी. कामत हान्नी.
कोंकणी भाषेचेर स्वल्प पुणीय मोग आशिल्ले सर्वय जनांनी अवश्य वाचूका जालेलें पुस्तक हें. खंचेय भाषेंतुल्यान वाचल्यारीय अत्यंत प्रचोदनप्रद जीवनकथा आसा शेणै गोंयबाबांची.
आनी आतां आत्मचरित्रां म्हळ्ळोलो विषय काडल्यार केवल दोन ग्रंथ आमचे मुकार आसा. दोनीय पुस्तक पद्यरूपान आसा म्हळ्ळेलें एक आश्चर्य म्हूण सांगूयात. हांतूं एक नवीनताय आसा.
‘अनन्तु’ म्हळ्ळेले पुस्तकांतु कोचीचे श्री. के. अनन्त भट आपण्याले जीवितांतुले 72 वर्षांची खबर पद्य रूपान सांगता. इष्टांली, बंधुजनांची, अनुभवांची, अशी मस्त खबर हांतू आयल्या. 700 श्लोक आशिल्ले हे पुस्तकांतु जायतीं चित्रांय आसा. उडगासांक फाटिबल दिवंचे असले चित्रांक आत्मकथेंतु सहज रूपान स्थान आसा.
दुशेरें आत्मचरित्र आसा पत्मश्री पुरुषोत्तम मल्या हांचें – ‘आत्मचरित्र शतकम्’. एकशें एक श्लोकांनी रचिल्ले हे आत्मचरित्रांतूय आवश्यानुसार चित्रां एकडे केल्यां. ताजे भायर आत्मचरित्राचें English भाषांतर गद्यरूपानय मेळयल्यां.
केरळांतुले कोंकणी भाषा आनी साहित्याचे इतिहासांतु उन्नत स्थान आशिल्ले हे दोग आदरणीय व्यक्तींचीं हीं आत्मचरित्रां सगळेय अर्थान प्राधान्य आशिल्लीं.
हीं इतलींच चरित्रां, पुस्तक रूपान आयलेलीं जाल्यार आतांय पुस्तक रूपान आयलींना तसलींय स्वल्प उल्लेखनीय जीवचरित्रां आसा. तीं जीवचरित्रां लेखनांचे रूपान आनुकालिकांचेर उजवाडा आयल्यां. कोंकणी कला साहित्य रंगावेले मस्त जनांलीं जीवचरित्रां ‘कोंकण जनता’, ‘सारस्वतवाणी’, ‘वैष्णवरत्न’, ‘स्पन्दन’ आदी मासिकेंचेर आयल्यां. कोचीचे श्री. के. नारायण नायक हान्नी समाजांतुले मस्त आदरणीय व्यक्तींचीं चरितां असल्या मासिकेंचेर बरयल्यां. केरळांतुले कोंकणी भाषा – साहित्य रंगावेले ‘जी. कमलम्माळ, रंगनाथ प्रभू, शेठ बलराज, प्रोफसर आर. के. राव, पी. जी. कामत’ आदी विशिष्ट व्यक्तींचीं संक्षिप्त जीवचरित्रां श्री. शरतचंद्र शेणै हान्नीय आनुकालिकांचेर बरयल्यां.
असल्यांचे भायर, अनुस्मरणांचे रूपानय उणेच व्यक्तिचरितां आनी जीवन माहिती केरळांतुले कोंकणी साहित्यांतु वाचूंक मेळता. जाल्यार हे साहित्य प्रकारांतु आनीकय चड चड पुस्तकां मुकार उजवाडा येवप आवश्यक म्हळ्ळेलें एक वास्तव जावनूच आसा. हे दिशेर चड चड साहित्यिकांचो नवो नवो प्रयत्न आसों म्हूण आमी आशेव्यां आनी ते खातीर आशंसा करयां.

केरळांतुले कोंकणी साहित्यांतु जीवचरित्रां आनी आत्मचरित्रां
फरवरी 18, 2020