1799ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಮೊಳ್ಬಾಥಾವ್ನ್ ಪಾವ್ಸಾ ಶಿಂವೊರ್ ಸುಕೆ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ಶಿಂಪ್ಡಾತಾನಾ, ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಣಾಂತ್ ಬಂದೆಂತ್ ಆಸ್ಲೆಲ್ಯಾ ಕೆನರಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂನಿ ಸುಟ್ಕೆ ವಾರ್ಯಾಚಿ ಧಾದೊಸ್ಕಾಯ್ ಭೊಗ್ಲಿ. ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ಪಾವ್ಸಾ ಥೆಂಬೆ ಶಿಂಪಡ್ಲೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಪಾಚ್ವೆಪಣಾಚೆಂ ಧಾಂಕಣ್ ಪಳಯ್ತಾನಾ, ಪಾಂಚ್ ಹಜಾರ್ ದಿಸಾಂ ಆದಿಂ ಕೆನರಾಂತ್ ಆಪ್ಲೆ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ವಾರಯ್ಲೆಲ್ಯಾ ರಗ್ತಾ ಘಾಮಾಚೊ, ಶೆತಾಂ-ಭಾಟಾಂಚೊ ಆನಿ ಭಾಂಗ್ರಾಳ್ಯಾ ರಂಗಾಚ್ಯಾ ಭಾತಾ ಕಣ್ಶ್ಯಾಂಚಿ ಝಳಕ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂ ಮುಕ್ಲ್ಯಾನ್ ಪಾಶಾರ್ ಜಾಲಿ.
ಪಾವ್ಸಾ ಉದ್ಕಾಚಿ ಶೆಳ್ವೊಟ್ ಥಂಡಾಯ್, ಜಳಾರಿ, ಕಾನೆಟಾಂ, ರಾನ್ ಮೊನ್ಜಾತಿಂಚಿ ಭಿರಾಂತ್ ಆನಿ ವಿಕಾಳ್ ಜಿವ್ದಾಳಿಂಚಿ ಕಾವ್ಜೆಣಿ ಫುಡ್ ಕರ್ನ್, ತಾಂಚ್ಯಾ ಮೂಳ್‍ಥಳಾ ತೆವ್ಶಿಂ ಪಾವ್ಲಾಂ ಕಾಡ್ಲಿಂ. ಆನಿ ಆತಾಂ ತಾಂಚ್ಯೊ ಅಸ್ಕತ್ ಕುಡಿ ಗಾಂವಾಂ ಭೊಂವಾರಿಂ ಶಿಂಪಡ್ಲ್ಯೊ.
ಜಾಯ್ತ್ಯಾಂಚಿ ಭುಂಯ್ ರಿತಿಚ್ ಆಸ್ಲೆಲಿ. ಘರಾಂ ಕೊಡ್ಕಿಂ ಶೆವ್ಟಾಲ್ಲಿಂ. ಪೊಸ್ಲೆಲ್ಯೊ ಮೊನ್ಜಾತಿ ನಾಂವ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಗೆಲ್ಲ್ಯೊ. ರಿತೆ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ನಾಕಾರಿ ಝಾಡಾಂ ಭರ್ಲೆಲಿಂ ಆನಿ ಶೆತಾ ಭಾಟಾಂಚಿ ಕಸಲಿಚ್ ಕುರು ಝಳ್ಕಲಿ ನಾ. ಥೊಡ್ಯಾಂಚಿ ಭುಂಯ್ ಗಾಂವ್ಟಿ ಲೊಕಾಂ ಅದಿನ್ ಆಸ್ಲೆಲಿ ಆನಿ ತಾಂಣಿ ತಾಂಚಿಚ್ ಕರ್ನ್ ನೆಟಯಿಲ್ಲಿ.
ಮತಿಸುಕ್ತೆಚಿ, ರಿತೆಪಣಾಚ್ಯಾ ದಬಾವಾಚಿ ಪರಿಗತ್ ಫುಡ್ ಕರುಂಕ್, ಭುಕೆ ಉಜೊ ಆಟಾಪ್ಲೆಲ್ಯಾ ಪೊಟಾಂಕ್ ಥಾಂಬಂವ್ಕ್ ತಾಂಚೆಲಾಗಿಂ ಆಸ್ಲೆಲೆಂ ಆಯ್ದ್ ಫಕತ್ ಹಾತ್! ರಿತೆ ಹಾತ್!!
ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂಥಾವ್ನ್ ಶೆತಾ ಭಾಟಾಂಚ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಕ್ ವೊಳ್ಸಾಲ್ಲೆಂ ಶೆತ್ಕಾರಾಂಚೆಂ ಗಿನ್ಯಾನ್, ಹಾತ್ ಆನಿ ಬೊಟಾಂ ಹೆ ಪರಿಗತಿಕ್ ಥರ್ತರ್ಲಿಂನಾಂತ್. ಭೊಂವಾರಾಂತ್ ಗೊರ್ವಾಂ, ಪಾಡ್ಯಾಂ, ರೆಡ್ಯಾಂ ಮ್ಹೊಶಿಚ್ಯಾ ಶೆಣ್ಕುಟಾಂ ಮದೆಂ ಕಿರ್ಲಲ್ಲಿ ನೇಜ್, ರಾಂದ್ವಯ್ ರೊಂಪಿಯಾಂಚೊ ಪೋಸ್ ಕೆಲೊ ಆನಿ ಪಿಕಾವಳಿಕ್ ರಾಕ್ಲೆ.
ಮನ್ಶಾಪೊಟಾಚೆ ಭುಕೆಚೆ ಆಟೆವಿಟೆ ಸಮ್ಜೊನ್ ಘೆತ್ಲೆಲ್ಯಾ ಝಾಡಾಂನಿ ಧಾರಾಳ್ ಫಳ್ ದಿಲೆಂ. ಪಾವ್ಸಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಮನಿಸ್ ಗಾಂವಾ ಗಾಂವಾಕ್ ಪಾವ್ಲೆ ತೆದ್ನಾ ಎಕ್ಸೆಂಚಾಳೀಸ್ ಪಾಂಚ್ ಕುಟ್ಮಾಂನಿ ಆಪ್ಲೆಭುಂಯ್ಚಿ ವಿನೊವ್ಣಿ ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಮನ್ರೊಕ್ ಪಾಟಯ್ಲಿ ಆನಿ ಭುಂಯ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಲೊಕಾ ಅದಿನ್ ಜಾಲಿ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ವೀಸ್ ವರ್ಸಾಂನಿ ಫಳಾಭರಿತ್ ಭುಂಯ್‍ಥಾವ್ನ್ ಲಾಬ್ಲೆಲೆಂ, ಹ್ಯಾ ಗಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಹವ್ಯಾಕ್ ವೊಳ್ಸಾಲ್ಲೆಂ ಘಟಾಯೆಭರಿತ್ ನಯ್ಸರ್ಗಿಕ್ ಖಾಣ್ ಸೆವ್ನ್, ವಾಡೊನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ನವೆ ಪಿಳ್ಗೆಚ್ಯಾ ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ವೊಂಟಾಂಚೆರ್ ಕಾಳ್ಬಾಣ್ ದಿಸೊಂಕ್ ಲಾಗ್ತಾಂ, ಗೊರ್ಯಾ ಅದಿಕಾರಿಂನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಚೊ ಅವ್ಕಾಸ್ ಉಗಡ್ನ್ ದಿಲೊ.
ಹ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ಎಕೆಕ್ ತಾಂಬ್ಯಾಚೆಂ ನ್ಹಾಣೆಂ ತಶೆಂ ಕಾಣಿಕ್ ಜಮವ್ನ್ ಕೊಲ್ವಾಚೆಂ ಪಾಕೆಂ ಉಬಾರ್ನ್ ಥೊಡಿಂ ದೆವಾಳಾಂ ಉಬಾರ್ಲೆಲಿಂ. ಯಾಜಕಾಂನಿ ದೆವಾಳ್ ಆಸ್ಲೆಲೆ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ತಿರ್ವ್ಯಾಚಿ ಮಾಫಿ ವಿಚಾರ್ನ್ ಮಂಗ್ಳುರ್‍ಥಾವ್ನ್ ಮದ್ರಾಸಾಕ್ ವರ್ಗ್ ಜಾವ್ನ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ ಗವರ್ನರ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ರೊಕ್ ವಿನವ್ಣಿ ಕೆಲ್ಲಿ ತಿ ಮಂಜೂರ್ ಜಾಲಿ.
ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಲೊಕಾಕ್ ಲಾಬ್ಲೆಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಸವ್ಲತ್ ಪಳೆವ್ನ್, ಶ್ಹೆರಾಥಾವ್ನ್ ಸರ್ಕಾರಿ ವಾವ್ರಾಕ್ ಚಿಡ್ಕಾಲ್ಲೊ ಗಾಂವ್ಚೊ ಲೋಕ್ ಖುಬಾಳ್ಳೊ ಆನಿ ಶಿಂತ್ರಾಳ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಪಂಗ್ಡಾಥಾವ್ನ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಖಜಾನಾಕ್ ಪಾಂವ್ಚೊ ದುಡು ಅಸ್ಕತ್ ಕೆಲೊ.
ಹ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಸರ್ಕಾರಾಕ್, ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಲೋಕ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಂಕ್ ನಾಫಾವೊ ತಶೆಂ ಕಳವ್ಣಿ ಪಾಶಾರ್ ಜಾತೆಲಿ ತಶೆಂ ಚಿಂತ್ಲೆಂ ತಾಂಣಿ. ತಕ್ಲ್ಯಾಂ ತಕ್ಲ್ಯಾಂಥಾವ್ನ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಂನಿ ವೊಳ್ಸೊನ್ ಮಾಹೆತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ ಅದಿಕಾರಿ ಗೊರ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾ ಅದಿನ್ ಆಸ್ಲೆಲೆ, ತಾಂಣಿ ಗಾಂವಾಂ ಗಾಂವಾಂನಿ ಗುಡಾಚಾರಿಂಕ್ ಪಾಟಯ್ಲೆ ಆನಿ ಖರಿ ಗಜಾಲ್ ಸಮ್ಜೊನ್ ಘೆತ್ಲಿ.
ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಕ್ ನಮ್ಯಾರ್ಲೆಲೆ ಖಾತಿರ್, ದೆವಾಳಾಂಕ್ ತಿರ್ವೊ ಮಾಫಿ ಕೆಲ್ಲೆಖಾತಿರ್ ಎದೊಳ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಚೆರ್ ಗುಂಡಾಯೆಚಿಂ ಪಾಳಾಂ ರೊಂಬವ್ನ್ ಘೆತ್ಲೆಲ್ಯಾಂಚೆಂ ನಾಸಮಾದಾನ್ ಚಡ್ಲೆಂ ಆನಿ ಘುಟ್ಮಳ್ ರುತಾ ಜಾಲಿ.
ಚಿರ್ಪುಟ್ ಮಾರ್ನ್ ಹ್ಯಾ ಲೊಕಾಕ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಥಾವ್ನ್ ಮೆಕ್ಳೆಂ ಕರ್ಚಿ ತಾಂಕ್ ಗೊರ್ಯಾಂಕ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ.
ಪುಣ್ ತಾಂಚೆಥಾವ್ನ್ ಉಬ್ಜಾಲ್ಲೆಂ ರಿತೆಪಣ್ ಭರ್ತಿ ಕರ್ತೆಲೆ ಗಾಂವಾರ್ ನಾತ್ಲೆಲೆ; ಗಾಂವ್ಟಿ ಲೊಕಾಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ದಾವ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಆಡ್ಚೊನ್ ಧರ್ಚ್ಯಾಂತ್ ತೆ ಎದೊಳ್ ಜಿಕ್‍ಲ್ಲೆ.
ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚಿ ನವಿ ಪಿಳ್ಗಿ ಆಜೂನ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮಾಚೆ ಮಾಹೆತಿಂತ್ ಬಾಳ್‍ಪಣಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ. 1830ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಥೊಡೊ ತಿರ್ವೊ ಮಾಫಿ ಕರ್ನ್ ಖಜಾನಾಕ್ ಭರಯ್ಲೊ.
ರಿತೆಪಣಾಕ್ ಉತ್ರೊನ್ ಭರ್ವಶ್ಯಾ ಕುಶಿಕ್ ಮೆಟಾಂ ಕಾಡ್ಚ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಕ್ ಮುಕ್ಲಿ ವಾಟ್ ಕಿತೆಂ? ಗೊರ್ಯಾ ಅದಿಕಾರಿಂನಿ ಚಿಂತ್ಲೆಂ, ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಮ್? ಶೆತಾಂಭಾಟಾಂಚೊ ವಾವ್ರ್?
ಎಕಾ ಸಕಾಳಾರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ವಾವ್ರಾರ್ ಆಸ್ಲೆಲ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಕ್ ಎಕಾ ಭಾಟಾಲಾಗಿಂ ಘೆವ್ನ್ ಗೆಲೊ ಗೊರೊ ಅದಿಕಾರಿ ಆನಿ ಭೊಂವಾರಿಂ ಆಸ್ಲೆಲ್ಯಾ ಮಾಡಿಯಾಂ ಕುಶಿಕ್ ಬೊಟ್ ಜೊಕ್ಲೆಂ. “ಮಾಡಿಯಾಂನಿ ಪಿಕಿಂ ಪೊಪ್ಳಾಂ ಸೊಬ್ತಾತ್ ನ್ಹಯ್?” ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂನಿ ತಕ್ಲಿ ಹಾಲಯ್ಲಿ. “ಹ್ಯಾ ಮಾಡಿಯಾಂಕ್ ಆನಿಕೀ ಚಡಿತ್ ಸೊಬಂವ್ಕ್ ಜಾತಾ. ಹೆ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ಮಾಡಿಯಾಂಚಿ ಆನಿ ಮಿರಿಯಾಚಿ ಸಯ್ರಿಕ್ ಕಾಂಯ್ ದೋನ್ ಹಜಾರ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದ್ಲಿ.”
“ಪುಣ್ ಆಜ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂನಿ ರಿತ್ಯೊ ಮಾಡಿಯೊ?” ಎಕಾ ತರ್ನಾಟ್ಯಾನ್ ಕಾವ್ಜೆಣೆನ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ.
“ಮಾಡಿಯಾಂಚ್ಯಾ ರಿತೆಪಣಾಕ್ ಕಾರಣ್ ಟಿಪ್ಪು… ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್” ಸಾಂಗಲಾಗ್ಲೊ ಗೊರೊ ಅದಿಕಾರಿ. ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಪಾಟಿಕಣಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಕಾವ್ಜೆಣೆಚೊ ಶಿರ್ಶಿರೊ ಪಾಶಾರ್ ಜಾಲೊ ಆನಿ ಘೊಡ್ಯಾ ಗೆಳಾಂಚೊ ಆವಾಜ್ ಆಯ್ಕೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ ತಶೆಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ.
“ಆಮಿ ಗೊರೆ ಮಂಗ್ಳುರ್ಚ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಿಂ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವ್ತಾಸ್ತಾಂ, ಕಾಳೆಂ ಭಾಂಗಾರ್ ಮ್ಹಣ್ ಒಳ್ಕೊಂಚ್ಯಾ ಮಿರಿಯಾಂಚೆ ಸೊದ್ನೆರ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂವ್ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆ ಚಿಂತ್ಲೆಂ ಆನಿ ಗಾಂವಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಸರ್ವ್ ಮಿರಿಯಾಂವಾಲಿ ತಾಣೆ ನಾಸ್ ಕರಯ್ಲ್ಯೊ.” ಘಡಿಭರ್ ಥಾಂಬ್ಲೊ ಗೊರೊ ಅದಿಕಾರಿ. “ತ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಹೆ ಮಾತಿಯೆಚೆರ್ ಬರೆಂ ಫಳ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಚಿ ಮಿರ್ವೊಲ್ ಆಳ್ವಲಿ.”
“ಆತಾಂ ತುಮ್ಚೆ ಮುಕಾರ್ ಏಕ್ ವಿಂಚವ್ಣ್ ದವರ್ತಾಂ.” ತಾಣೆ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾ ಚಿರೆಫಾತ್ರಾನ್ ಉಬಾರ್ಲೆಲ್ಯಾ ಪೆಂಟಾಳೆ ತೆವ್ಶಿಂ ಬೊಟ್ ಜೊಕ್ಲೆಂ. ಪೆಂಟಾಳೆಚೆರ್ ಗಿದಾಚ್ಯಾ ಪಾಕಾಂಥಾವ್ನ್ ಕೆಲ್ಲಿ ಲಿಕ್ಣಿ ಆನಿ ತೀಂತ್ ಭರ್ಲೆಲೆಂ ತಿಂತೆರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ಪೆಂಟಾಳೆ ಮುಳಾಂತ್ ಕೆಂಳ್ಬೆ ಖೊಲೆ ಶೆರಾ ರಿತಿರ್ ಬಾಂದುನ್ ತಾಂತುನ್ ಮುಂಗೆ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಮಿರಿಯಾವಾಲಿಚೆ ಫಾಂಟೆ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ. “ಕೆನರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಲೊಕಾಚಿ, ಶೆತ್ಕಾರಾಂಚೆ ವಾಡಾವಳಿಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ತುಮ್ಚೆಥಾವ್ನ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್; ಅವ್ಕಾಸ್ ವಿಂಚ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ತುಮ್ಚೆಂ.” ಅದಿಕಾರಿನ್ ಪೆಂಟಾಳೆ ಕುಶಿನ್ ಬೊಟ್ ಜೊಕ್ಲೆಂ. ಸುಡ್ಸುಡಿತ್ ಮೆಟಾಂ ಕಾಡ್ನ್ ತರ್ನಾಟೆ ಪೆಂಟಾಳೆ ಸರ್ಶಿಂ ಪಾವ್ಲೆ.
ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಚಿ ವಿಂಚವ್ಣ್ ಪಳೆವ್ನ್ ಗೊರ್ಯಾ ಅದಿಕಾರಿನ್ ಚಿಂತ್ಲೆಂ, `ಹ್ಯಾ ತರ್ನ್ಯಾಟ್ಯಾಂಕ್ ಸಮಾಜಿಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ಸಮ್ಜೊನ್ ಘೆಂವ್ಚೊ ದಿಶ್ಟಾವೊ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ ತರ್, ತೆ ವೆಗ್ಳಿ ವಿಂಚವ್ಣ್ ಕರ್ತೆ.’ ಟ
