1799വ്യാ വർസാ മൊൾബാഥാവ്ന് പാവ്സാ ശിംവൊർ സുകെ ഭുംയ്ചെർ ശിംപ്ഡാതാനാ, ശ്രീരംഗപട്ണാന്ത് ബന്ദെന്ത് ആസ്ലെല്യാ കെനരാ ക്രിസ്താംവാഞ്ച്യാ കാൾജാംനി സുട്കെ വാര്യാചി ധാദൊസ്കായ് ഭൊഗ്ലി. ഭുംയ്ചെർ പാവ്സാ ഥെംബെ ശിംപഡ്ലെല്യാ ഉപ്രാന്ത് പാച്വെപണാചെം ധാങ്കൺ പളയ്താനാ, പാഞ്ച് ഹജാർ ദിസാം ആദിം കെനരാന്ത് ആപ്ലെ ഭുംയ്ചെർ വാരയ്ലെല്യാ രഗ്താ ഘാമാചൊ, ശെതാം-ഭാടാഞ്ചൊ ആനി ഭാംഗ്രാള്യാ രംഗാച്യാ ഭാതാ കൺശ്യാഞ്ചി ഝളക് താഞ്ച്യാ ദൊള്യാം മുക്ല്യാൻ പാശാർ ജാലി.
പാവ്സാ ഉദ്കാചി ശെള്വൊട് ഥണ്ഡായ്, ജളാരി, കാനെടാം, രാൻ മൊൻജാതിഞ്ചി ഭിരാന്ത് ആനി വികാൾ ജിവ്ദാളിഞ്ചി കാവ്ജെണി ഫുഡ് കർൻ, താഞ്ച്യാ മൂൾഥളാ തെവ്ശിം പാവ്ലാം കാഡ്ലിം. ആനി ആതാം താഞ്ച്യൊ അസ്കത് കുഡി ഗാംവാം ഭൊംവാരിം ശിംപഡ്ല്യൊ.
ജായ്ത്യാഞ്ചി ഭുംയ് രിതിച് ആസ്ലെലി. ഘരാം കൊഡ്കിം ശെവ്ടാല്ലിം. പൊസ്ലെല്യൊ മൊൻജാതി നാംവ് നാസ്താനാ ഗെല്ല്യൊ. രിതെ ഭുംയ്ചെർ നാകാരി ഝാഡാം ഭർലെലിം ആനി ശെതാ ഭാടാഞ്ചി കസലിച് കുരു ഝൾകലി നാ. ഥൊഡ്യാഞ്ചി ഭുംയ് ഗാംവ്ടി ലൊകാം അദിൻ ആസ്ലെലി ആനി താംണി താഞ്ചിച് കർൻ നെടയില്ലി.
മതിസുക്തെചി, രിതെപണാച്യാ ദബാവാചി പരിഗത് ഫുഡ് കരുങ്ക്, ഭുകെ ഉജൊ ആടാപ്ലെല്യാ പൊടാങ്ക് ഥാംബംവ്ക് താഞ്ചെലാഗിം ആസ്ലെലെം ആയ്ദ് ഫകത് ഹാത്! രിതെ ഹാത്!!
ശെക്ഡ്യാന്ഥാവ്ന് ശെതാ ഭാടാഞ്ച്യാ വാവ്രാക് വൊൾസാല്ലെം ശെത്കാരാഞ്ചെം ഗിന്യാൻ, ഹാത് ആനി ബൊടാം ഹെ പരിഗതിക് ഥർതർലിംനാന്ത്. ഭൊംവാരാന്ത് ഗൊർവാം, പാഡ്യാം, രെഡ്യാം മ്ഹൊശിച്യാ ശെൺകുടാം മദെം കിർലല്ലി നേജ്, രാന്ദ്വയ് രൊംപിയാഞ്ചൊ പോസ് കെലൊ ആനി പികാവളിക് രാക്ലെ.
മൻശാപൊടാചെ ഭുകെചെ ആടെവിടെ സമ്ജൊൻ ഘെത്ലെല്യാ ഝാഡാംനി ധാരാൾ ഫൾ ദിലെം. പാവ്സാ ഉപ്രാന്ത്ല്യാ ദിസാംനി സർകാരി മനിസ് ഗാംവാ ഗാംവാക് പാവ്ലെ തെദ്നാ എക്സെഞ്ചാളീസ് പാഞ്ച് കുട്മാംനി ആപ്ലെഭുംയ്ചി വിനൊവ്ണി കലെക്ടർ മന്രൊക് പാടയ്ലി ആനി ഭുംയ് ക്രിസ്താംവ് ലൊകാ അദിൻ ജാലി.
ഉപ്രാന്ത്ല്യാ വീസ് വർസാംനി ഫളാഭരിത് ഭുംയ്ഥാവ്ന് ലാബ്ലെലെം, ഹ്യാ ഗാംവ്ച്യാ ഹവ്യാക് വൊൾസാല്ലെം ഘടായെഭരിത് നയ്സർഗിക് ഖാൺ സെവ്ന്, വാഡൊൻ ആയില്ല്യാ നÀവെ പിൾഗെച്യാ തർനാട്യാഞ്ച്യാ വൊണ്ടാഞ്ചെർ കാൾബാൺ ദിസൊങ്ക് ലാഗ്താം, ഗൊര്യാ അദികാരിംനി താഞ്ച്യാ ഗാംവാന്ത് സർകാരി കാമാചൊ അവ്കാസ് ഉഗഡ്ന് ദിലൊ.
ഹ്യാച് വെളാർ എകെക് താംബ്യാചെം ൻഹാണെം തശെം കാണിക് ജമവ്ന് കൊല്വാചെം പാകെം ഉബാർൻ ഥൊഡിം ദെവാളാം ഉബാർലെലിം. യാജകാംനി ദെവാൾ ആസ്ലെലെ ഭുംയ്ചെർ തിർവ്യാചി മാഫി വിചാർൻ മംഗ്ളുർഥാവ്ന് മദ്രാസാക് വർഗ് ജാവ്ന്, ഉപ്രാന്ത് ഗവർനർ ജാല്ല്യാ മന്രൊക് വിനവ്ണി കെല്ലി തി മഞ്ജൂർ ജാലി.
ക്രിസ്താംവ് ലൊകാക് ലാബ്ലെലി സർകാരി സവ്ലത് പളെവ്ന്, ശ്ഹെരാഥാവ്ന് സർകാരി വാവ്രാക് ചിഡ്കാല്ലൊ ഗാംവ്ചൊ ലോക് ഖുബാള്ളൊ ആനി ശിന്ത്രാള്യാ വാവ്രാക് ലാഗ്ലൊ. താഞ്ച്യാ പംഗ്ഡാഥാവ്ന് സർകാരി ഖജാനാക് പാംവ്ചൊ ദുഡു അസ്കത് കെലൊ.
ഹ്യാ വർവിം സർകാരാക്, ക്രിസ്താംവ് ലോക് സർകാരി കാമാങ്ക് നാഫാവൊ തശെം കളവ്ണി പാശാർ ജാതെലി തശെം ചിന്ത്ലെം താംണി. തക്ല്യാം തക്ല്യാന്ഥാവ്ന് സർകാരി കാമാംനി വൊൾസൊൻ മാഹെത് ആസ്ല്ലെ അദികാരി ഗൊര്യാ സർകാരാ അദിൻ ആസ്ലെലെ, താംണി ഗാംവാം ഗാംവാംനി ഗുഡാചാരിങ്ക് പാടയ്ലെ ആനി ഖരി ഗജാൽ സമ്ജൊൻ ഘെത്ലി.
ക്രിസ്താംവ് തർനാട്യാങ്ക് നമ്യാർലെലെഖാതിർ, ദെവാളാങ്ക് തിർവൊ മാഫി കെല്ലെഖാതിർ എദൊൾ സർകാരി കാമാചെർ ഗുണ്ഡായെചിം പാളാം രൊംബവ്ന് ഘെത്ലെല്യാഞ്ചെം നാസമാദാൻ ചഡ്ലെം ആനി ഘുട്മൾ രുതാ ജാലി.
ചിർപുട് മാർൻ ഹ്യാ ലൊകാക് സർകാരി കാമാഥാവ്ന് മെക്ളെം കർചി താങ്ക് ഗൊര്യാങ്ക് ആസ്ല്ലി.
പുൺ താഞ്ചെഥാവ്ന് ഉബ്ജാല്ലെം രിതെപൺ ഭർതി കർതെലെ ഗാംവാർ നാത്ലെലെ; ഗാംവ്ടി ലൊകാക് ആപ്ല്യാ ദാവ്ല്യാംനി ആഡ്ചൊൻ ധർച്യാന്ത് തെ എദൊൾ ജിക്ല്ലെ.
ക്രിസ്താംവാഞ്ചി നവി പിൾഗി ആജൂൻ സർകാരി കാമാചെ മാഹെതിന്ത് ബാൾപണാർ ആസ്ല്ലി. 1830വ്യാ വർസാ ഥൊഡൊ തിർവൊ മാഫി കർൻ ഖജാനാക് ഭരയ്ലൊ.
രിതെപണാക് ഉത്രൊൻ ഭർവശ്യാ കുശിക് മെടാം കാഡ്ച്യാ ക്രിസ്താംവാങ്ക് മുക്ലി വാട് കിതെം? ഗൊര്യാ അദികാരിംനി ചിന്ത്ലെം, സർകാരി കാം? ശെതാംഭാടാഞ്ചൊ വാവ്ര്?
എകാ സകാളാർ സർകാരി വാവ്രാർ ആസ്ലെല്യാ ക്രിസ്താംവ് തർനാട്യാങ്ക് എകാ ഭാടാലാഗിം ഘെവ്ന് ഗെലൊ ഗൊരൊ അദികാരി ആനി ഭൊംവാരിം ആസ്ലെല്യാ മാഡിയാം കുശിക് ബൊട് ജൊക്ലെം. “മാഡിയാംനി പികിം പൊപ്ളാം സൊബ്താത് ൻഹയ്?” തർനാട്യാംനി തക്ലി ഹാലയ്ലി. “ഹ്യാ മാഡിയാങ്ക് ആനികീ ചഡിത് സൊബംവ്ക് ജാതാ. ഹെ ഭുംയ്ചെർ മാഡിയാഞ്ചി ആനി മിരിയാചി സയ്രിക് കാംയ് ദോൻ ഹജാർ വർസാം ആദ്ലി.”
“പുൺ ആജ് സഗ്ള്യാംനി രിത്യൊ മാഡിയൊ?” എകാ തർനാട്യാൻ കാവ്ജെണെൻ വിചാർലെം.
“മാഡിയാഞ്ച്യാ രിതെപണാക് കാരൺ ടിപ്പു… ടിപ്പു സുൽതാൻ” സാംഗലാഗ്ലൊ ഗൊരൊ അദികാരി. തർനാട്യാഞ്ച്യാ പാടികണാന്ത്ല്യാൻ കാവ്ജെണെചൊ ശിർശിരൊ പാശാർ ജാലൊ ആനി ഘൊഡ്യാ ഗെളാഞ്ചൊ ആവാജ് ആയ്കൊങ്ക് ലാഗ്ലൊ തശെം ഭൊഗ്ലെം.
“ആമി ഗൊരെ മംഗ്ളുർച്യാ ഭൊംവാരിം യേവ്ന് പാവ്താസ്താം, കാളെം ഭാംഗാർ മ്ഹൺ ഒൾകൊഞ്ച്യാ മിരിയാഞ്ചെ സൊദ്നെർ ആയ്ല്യാംവ് മ്ഹൺ താണെ ചിന്ത്ലെം ആനി ഗാംവാന്ത്ല്യൊ സർവ് മിരിയാംവാലി താണെ നാസ് കരയ്ല്യൊ.” ഘഡിഭർ ഥാംബ്ലൊ ഗൊരൊ അദികാരി. “ത്യാ വർവിം ഹെ മാതിയെചെർ ബരെം ഫൾ ദീംവ്ക് സക്ചി മിർവൊൽ ആള്വലി.”
“ആതാം തുമ്ചെ മുകാർ ഏക് വിഞ്ചവ്ണ് ദവർതാം.” താണെ ലാഗ്ശില്യാ ചിരെഫാത്രാൻ ഉബാർലെല്യാ പെണ്ടാളെ തെവ്ശിം ബൊട് ജൊക്ലെം. പെണ്ടാളെചെർ ഗിദാച്യാ പാകാന്ഥാവ്ന് കെല്ലി ലിക്ണി ആനി തീന്ത് ഭർലെലെം തിന്തെർ ആസ്ല്ലെം. പെണ്ടാളെ മുളാന്ത് കെംൾബെ ഖൊലെ ശെരാ രിതിർ ബാന്ദുൻ താന്തുൻ മുംഗെ ആയില്ലെ മിരിയാവാലിചെ ഫാണ്ടെ ആസ്ല്ലെ. “കെനരാന്ത്ല്യാ ലൊകാചി, ശെത്കാരാഞ്ചെ വാഡാവളിചി സുർവാത് തുമ്ചെഥാവ്ന് ജാംവ്ക് ജായ്; അവ്കാസ് വിഞ്ച്ചെം കാം തുമ്ചെം.” അദികാരിൻ പെണ്ടാളെ കുശിൻ ബൊട് ജൊക്ലെം. സുഡ്സുഡിത് മെടാം കാഡ്ന് തർനാടെ പെണ്ടാളെ സർശിം പാവ്ലെ.
തർനാട്യാഞ്ചി വിഞ്ചവ്ണ് പളെവ്ന് ഗൊര്യാ അദികാരിൻ ചിന്ത്ലെം, `ഹ്യാ തർന്യാട്യാങ്ക് സമാജിചൊ ഹുസ്കൊ സമ്ജൊൻ ഘെംവ്ചൊ ദിശ്ടാവൊ ആസ്ല്ലൊ തർ, തെ വെഗ്ളി വിഞ്ചവ്ണ് കർതെ.’ ട